آموزش موسیقی کودک
اگر شما تصمیم دارید كه فرزندتان نواختن یك ساز را یاد بگیرد، نیازی نیست كه تا 8-7 سالگی او صبر كنید و آنگاه او را به كلاس بفرستید؛
مغز كودكان همیشه آماده دریافت اطلاعات جدید است.
ابتدای امر سؤالی را كه در ذهن بسیاری از شماست مطرح میكنیم.
در سالهای اخیر پژوهشگران ثابت كردهاند كه موسیقی نقش مهمی در زندگی انسانها دارد ولی آیا این قدرت را نیز دارد كه بر ذهن انسانها اثر بگذارد؟
تجربه ثابت كرده كه موسیقی میتواند تمام وجود یك فرد را به تلاطم درآورد.
برخی از موسیقیها به شما آرامش میبخشند و برخی شما را عصبی و تهاجمی میكنند.
بهنظر شما، موسیقی چگونه میتواند این اثر را بر درون بگذارد؟
در دنیای امروز، از موسیقی برای تاثیرگذاری بر امور مختلف استفاده میشود؛ بهطور مثال موسیقی در زمینه پزشكی بهعنوان نوعی درمان مورد استفاده قرار میگیرد.
امروزه موسیقی در تسریع امر شفابخشی، كاهش فشار خون، درمان كودكان بیشفعال، بیماریهای روحی، افسردگی به ویژه افسردگی پس از زایمان، كاهش اضطراب و استرس، درمان بیخوابی، رشد بهتر نوزادان نارس و… به كار برده میشود.
جولیوس پرتنوی، پژوهشگر مطرح موسیقی طی تحقیقات زیادی دریافت كه موسیقی قادر است بر سرعت سوختوساز بدن، كاهش یا افزایش فشار خون، سطح انرژی بدن، سیستم گوارشی و…
(بسته به نوع موسیقیای كه پخش میشود) اثر مثبت یا منفی بگذارد.
مثلا موسیقیهای ملایم مانند موسیقی كلاسیك اثربخشی بهتری روی بدن دارند و باعث افزایش آندروفین در بدن میشوند.
همچنین 30دقیقه گوشدادن به موسیقی اثری معادل یك دوز قرص والیوم دارد.
بد نیست بدانید كه با گوشدادن به موسیقی، هر دو نیمكره مغز (نیمكرههای چپ و راست) درگیر فعالیتهای ذهنی میشوند.
البته منظور ما از موسیقی فقط خواندن شعر نیست بلكه ساز زدن، ملودی، تُن، انواع صداها، آكورد و ریتم را نیز شامل میشود.
تاثیر موسیقی بر افزایش حافظه و تمركز
موسیقی از طریق تحریك فرد برای دقت بیشتر نسبت به نوع صدا، ریتم، ملودی، آهنگ، جهت صدا و… در افزایش حافظه و تمركز مؤثر است؛ به همین دلیل، اغلب دانشآموزانی كه به نوعی با موسیقی در ارتباط هستند در مدرسه و دانشگاه موفقتر هستند.
امروزه ثابت شده كه حافظه میتواند از طریق موسیقی تقویت شود و افرادی كه از كودكی در معرض آموزش و بازیهای موسیقایی بودهاند، حافظه بسیار بهتری دارند. ریتم، ملودی، هارمونی و…
جزو عواملی هستند كه موجب تقویت حافظه میشوند.
در آزمایشی كه در دانشگاه هنگكنگ انجام شد، ۴۵نوازنده اركستر بین سنین ۶ تا ۱۵سال از لحاظ قدرت حافظه و بهخاطرسپردن كلمات، مورد بررسی قرار گرفتند.
پژوهشگران دریافتند كه كودكان نوازنده نسبت به همسنوسالان غیرنوازنده خود بهمراتب كلمات بیشتری را حفظ میكنند.
پس از یكسال آزمایش دیگری از این گروه گرفته و مشخص شد كه حافظه كودكانی كه هنوز نوازنده اركستر هستند نسبت به سال گذشته توانمندتر شده،
درحالیكه حافظه كسانی كه از اركستر جدا شدهاند، در همان سطح باقی مانده است.
همچنین موسیقی كمك به درك و انتقال بهتر مفاهیم به افراد میكند كه از اركان مهم موفقیت در زندگی است.
برخی از مناطق مغز كه در هنگام گوشكردن به موسیقی یا بازیهای موسیقایی، فعال میشوند در 2 گروه:
1-كسانی كه با موسیقی بهصورت حرفهای – چه نواختن و چه شنیدن- در ارتباطند
2- افرادی كه با موسیقی آشنایی ندارند
در واقع موسیقی در میان تمام هنرها منحصر به فرد است زیرا بهطور قدرتمندانهای روی سطح هوشیاری افراد اثر میگذارد. اگر شما به شیوهای صحیح موسیقی را وارد زندگی خود كنید،
میتوانید تا سالیان سال از اثرات مثبت آن روی خود و فرزندانتان بهره گیرید
والدین و مربیان میتوانند از همان دوران كودكی علاقه به موسیقی را در كودك ایجاد كنند. برای این كار چند مورد پیشنهاد میشود.
1 – موسیقی برای نوزاد
برای كودكتان منتخبی از سبكهای مختلف موسیقی را پخش كنید و اگر سازی مینوازید، اجازه دهید در بخشی از زمان تمرینتان، او نیز نزدیك شما باشد.
البته مراقب باشید كه شدت صدا، متوسط باشد زیرا صداهای بلند به شنوایی كودك آسیب میرساند.
2 – خواندن برای نوزاد
این مهم نیست كه شما چقدر در خواندن تبحر دارید؛ شنیدن صدای شما باعث میشود كه كودكتان بهتر با كلمات و زبان مادری خود آشنا شود.
نوزادان، عاشق ریتم و ملودی هستند. آنها توانایی این را دارند كه یك ملودی خاص را از بین چند ملودی كه میشنوند، تشخیص دهند.
3 – خواندن با كودك
هنگامی كه بچهها بزرگ میشوند، از آوازخواندن لذت بیشتری میبرند. كنار هم قرار دادن كلمات یك آهنگ در حقیقت به مغز كودك كمك میكند تا سریعتر یاد بگیرد و برای مدت طولانیتری آن را در خود جا دهد (تقویت حافظه)؛.
به همین دلیل، اكثر ما آهنگهایی را كه در كودكی شنیده یا خواندهایم به خاطر داریم حتی اگر سالها از خواندن یا شنیدن آنها گذشته باشد.
4 – یادگیری موسیقی (ساز – آواز)
اگر شما تصمیم دارید كه فرزندتان نواختن یك ساز را یاد بگیرد، نیازی نیست كه تا 8-7 سالگی او صبر كنید و آنگاه او را به كلاس بفرستید؛ مغز كودكان همیشه آماده دریافت اطلاعات جدید است.
آنها آمادگی یادگیری موسیقی از سنین كم را دارند.
بسیاری از كودكان 4 یا 5 ساله، عاشق ساختن یك آهنگ، خواندن و نواختن سازهای ساده هستند و شروع این كار در زمانی كه آنها سن چندانی ندارند،
كمك میكند تا موسیقی به جزء لاینفك زندگی آنها در تمام عمر بدل شود.
موسیقی بهعنوان یك بخش مهم از زندگی كمك میكند تا مهارتهای خلاقانه و گروهی در فرزندتان پرورش یابد و در آیندهای نزدیك، او به فردی كامل از نظر اعتماد به نفس، اراده، اجتماعی بودن و… تبدیل شود.
۱. پرسش رایج خانواده ها در آموزش موسیقی به فرزندان این است که چه سنی برای این کار مناسب تر است؟
۵ سالگی سنی است که معمولا کودکان می توانند نت را فرا بگیرند و نواختن یک ساز را آغاز کنند
اما با این حال در سنین پایین تر نیز می توان موسیقی را در قالب بازی های کودکانه و با کمک گرفتن از وسایل کمک آموزشی به کودک ارائه کرد که این شیوه در حال حاضر در بسیاری از مراکز پیش دبستانی کشور نیز متداول است
بنابراین اگر خانواده ها تمایل دارند تا فرزند آنها به صورت جدی موسیقی را دنبال کند،
بهتر است این کار از حدود سن ۵ سالگی فرزندشان با ارف و موسیقی کودکان انجام دهند.
۲. بهتر است چه سازی را باید برای فرزند خود انتخاب کنیم؟
پس از اتمام دوره ارف والدین می توانند با توجه به علاقه کودک و ویژگی های شخصیتی و خصوصیات روان شناختی او ساز مناسبی را برای آموزش جدی تر موسیقی فرزندشان انتخاب کنند.
ویژگی های شخصیتی در علاقه و پیگیری کودک نقش بسزایی دارد.
بررسی ها نشان داده که کودکان پر هیجان نسبت به سازهای کوبه ای مثل طبل یا درام تمایل بیشتری دارند زیرا به این وسیله می توانند هیجان خود را بهتر تخلیه کنند.
از سوی دیگر سازهایی مثل پیانو، فلوت و ویولن که خصوصیت آرامش بخشی دارند، می توانند به ایجاد احساس آرامش در کودکان کمک کنند.
۳. عده ای همواره این پرسش را مطرح می کنند که با بی انگیزگی کودک خود نسبت به تمرین های موسیقی چه کنیم؟
مساله ای که در مورد آموزش موسیقی به کودکان اهمیت دارد، تمرین کودکان است.
کلاس های آموزش موسیقی معمولا به صورت یک جلسه یا دو جلسه ۳۰ تا ۴۵ دقیقه ای در هفته در آموزشگاه ها برگزار می شود و کودک باید آموخته های خود را در این جلسه ها در طول هفته در منزل تمرین کند.
در بسیاری از موارد کودک از سوی خانواده ها وادار می شود که در منزل به تمرین موسیقی بپردازد در حالی که خود کودک در آن لحظه و آن ساعت تمایلی به انجام این کار ندارد.
این مساله باعث افت کیفیت کار کودک در زمینه آموزش موسیقی می شود و حتی ممکن است به دلزدگی او از آموزش موسیقی بینجامد.
وقتی کودک تمایلی به انجام تمرین های هفتگی موسیقی خود ندارد، والدین می توانند تمرین او را متوقف کنند تا زمانی که او خود با میل و رغبت برای این کار اقدام کند.
اگر می خواهیم که کودک ما موسیقی را فرا بگیرد در واقع قرار است مهارتی به مهارت های فردی کودک بیفزاییم که هریک از این مهارت ها می تواند اعتمادبه نفس کودک ما را افزایش دهد
و اگر بخواهیم این آموزش را با اجبار فرا روی کودک قرار دهیم، نه تنها اثر مطلوبی نخواهد داشت حتی ممکن است نتیجه عکس نیز به همراه داشته باشد.
هنرها و مهارت هایی مانند موسیقی یا نقاشی برای کودک یک ضرورت محسوب نمی شوند و میل کودک به فراگیری آنها باید حتما در نظر گرفته شود.
۴. پرسش دیگری که بسیاری از خانواده ها مطرح می کنند این است که کودکی را که در محیط اطراف و خانواده خود کمتر در حال و هوای موسیقی بوده، چطور می توان به این هنر علاقه مند کرد؟
حقیقت این است که در برخی از خانواده ها زمینه مساعد ژنتیکی برای آموزش موسیقی وجود دارد و طبیعتا این موضوع کار والدین را در آموزش موسیقی به فرزند ساده تر می کند
اما نباید گمان کنیم که کودکان دیگر به هیچ وجه استعداد فراگیری موسیقی ندارند بلکه می توان این کودکان را نیز با ایجاد انگیزه کافی به موسیقی علاقه مند کرد.
حضور در کنسرت های موسیقی کودکان که از سوی آموزشگاه های مختلف موسیقی در طول سال برگزار می شود می تواند نقش مهمی در این زمینه ایفا کند.
وقتی فرزند ما کودکان هم سن و سال خود را در حال اجرای موسیقی می بیند، به این کار علاقه مند می شود این توانایی را در خود شوفا کند.
همچنین والدین می توانند فرزند خود را به صورت آزمایشی در کلاس های آموزش ارف در مهدهای کودک شرکت دهند و طی ۵ یا ۶ جلسه اول و نه فقط با استناد به حضور یک جلسه ای علاقه مندی و تمایل او را به آموختن موسیقی بسنجند.
به غیر از این موارد، قرار گرفتن کودک در محیطی که نوای موسیقی در آن جریان دارد نیز می تواند به علاقه مندی او به موسیقی کمک کند.
پخش موسیقی های دلنشین از سازهای مختلف در خانه می تواند کودک را به موسیقی علاقه مند کند و او را با این موضوع پیوند دهد.
دکتر کتایون خوشابی
موسیقی ارف چیست؟
روش های آموزش موسیقی و متدهای آموزشی این هنر بویژه برای خردسالان دهها سال است که در کشورهای پیشرفته جا افتاده و تدریس می شود اما در ایران هنوز اندر خم یک کوچه است.
متد آموزش موسیقی ارف که مبدع و مبتکر آن کارل ارف (۱۸۹۵-۱۹۸۲) آهنگساز آلمانی بوده سالها است که در کشورهای مختلف دنیا اجرا می شود ؛
این متد در ایران سال 1348 توسط دکتر سعید خدیری که دانش آموختة مکتب ارف در آلمان بود ،
مطرح شد وازآن زمان کارگاه موسیقی کودکان و نوجوانان سازمان رادیو تلویزیون تحت نظر وی شیوه آموزش موسیقی بر مبنای متد ارف را آغاز کرد.
در متد اُرف عناصری مثل بیان،آواز، ریتم و حرکت مبنا قرار می گیرند که با گرایش به موسیقی ،نمایش وحرکت به صورت تجربی ، توانائی های ذهنی و جسمی، مهارت های شنیداری و رفتاری کودکان ، ذوق تشخیص موسیقی و زیبائی شناسی آنها را تقویت می کند و از طریق استفاده از سازهای بسیار ساده از نظر ساختمان و طرز اجرا، استعداد کودکان را پرورش می دهد.
از اواخر دهه چهل تا کنون همواره تدریس موسیقی با استفاده از شیوه ارف محل نزاع اهل موسیقی و مدرسان این رشته بوده و عده ای در جهت دفاع از این متد با این استناد که در دهه های اخیر عالمگیر شده است سخن می گویند
در جهان امروز متدهای جهانی و کارآمد دیگرهم مثل سوزوکی،کدای و…
در زمینه آموزش موسیقی وجود دارد اما هیچکدام مثل متد ارف بویژه در ایران شناخته شده و جا افتاده نیست.
دوره های گروهی حدود 2 سال زمان می برد.
البته این دوره در آموزشگاه های موسیقی می تواند متفاوت باشد .
این دوره شامل نت خوانی، ریتم خوانی و نواختن سازهای بلز و فلوت ریکوردر می باشد.
کودکان در این دوره مقدمات پیش نیاز برای نواختن ساز را فرا می گیرند.
گاه در کنار این دو ساز، ساز طبلک هم برای درک ریتمیک کودکان آموزش داده می شود.
برای کودکان زیر هفت سال گذراندن این دوره ها الزامیست.
کودکان در دوره اُرف، با روشی شاد و کودکانه با مبانی موسیقی و نت خوانی و ریتمها آشنا می شوند و این باعث می شود که پس از گذراندن دوره ارف، ساز اصلی شان را بهتر و راحت تر یاد بگیرند.
آموزش موسیقی کودک
آموزشگاه موسیقی – بهترین آموزشگاه موسیقی – آموزشگاه موسیقی شرق تهران پیروزی – آموزشگاه موسیقی در شرق تهران – آموزشگاه موسیقی خیابان پیروزی – آموزش موسیقی کودک – آموزش موسیقی برای کودکان – کلاس موسیقی – آموزش گیتار – آموزش پیانو – آموزش ویولن – آموزش سه تار – آموزش سنتور – آموزش آواز – آموزش آواز سنتی – آموزش آواز ایرانی – آموزش سلفژ – آموزش صدا سازی – آموزش وزن خوانی – آموزش کاخن – آموزش تنبک – آموزش عود – آموزش کمانچه – آموزش تار – آموزش نی – آموزش درام – آموزش پرکاشن – آموزشگاه موسیقی پیروزی – استاد آواز علی زند وکیلی – ثبت نام کلاس موسیقی – استاد خوب خانم و آقا برای بزرگسال و کودکان – تدریس حرفه ای – آموزشگاه موسیقی پاسداران