نوشته‌ها

آموزش سنتور

آموزش سنتور

ثبت نام کلاس آموزش سنتور در بهترین آموزشگاه موسیقی شرق تهران

( هیـــــــــــــــــوا )

پیشینه :

سنتور بر پایهٔ شواهد و قراین یکی از کهن‌ترین سازهای منطقه به شمار می‌رود.

کهن‌ترین اثری که از این ساز بر جا مانده، از سنگ‌تراشی‌های آشور و بابلیان (۵۵۹۹ قبل از میلاد) است.

در این سنگ‌تراشی‌ها، صف تشریفاتی که به افتخار آشور بانیپال بر پا شده مجسم گردیده و سازی که شباهت زیادی به

سنتور امروزی دارد، در میان آن صف دیده می‌شود.

ابوالحسن علی بن حسین مسعودی (مرگ به سال ۳۴۶ ه.ق) گذشته نگار نامدار و نویسنده کتاب مروج‌ الذهب در شرح

اوضاع موسیقی در زمان ساسانیان، هنگام نام بردن از سازهای متداول موسیقی ساسانی، واژه سنتور (سنطور) را ذکر می‌کند.

در کتب قدیم و تألیفاتابونصر فارابی و ابن سینا نیز نام سنتور چند بار ذکر شده‌است.

عبدالقادر مراغه‌ای ساز یاطوفان را معرفی کرد که شبیه سنتور امروزی بود

با این تفاوت که برای هر صدا فقط یک تار می‌بستند و با جابجا کردن خرک‌ها، آن را کوک می‌کردند.

برخی پژوهشگران بر این باورند که سنتور در زمان‌های بسیار دور از ایران به دیگر کشورهای آسیایی رفته‌است،

چنان که امروزه نیز گونه‌های مشابه این ساز در عراق، ترکیه، سوریه، مصر، پاکستان، هند،تاجیکستان، چین، ویتنام، کره،

اوکراین و دیگر کشورهای آسیای میانه و نیز در یونان نواخته می‌شود.

بر پایهٔ اسناد و مدارک، نگارگری‌ها و مینیاتورهای سده‌های پیش، آنچه که ما امروزه به عنوان سنتور در اختیار داریم در

واقع سنتوری است که از نزدیک به یکصد و پنجاه سال پیش (زمان قاجار) با شکل و شمایل کنونی خود در اختیار

هنرمندان این مرز و بوم قرار دارد.

چنان که سنتورهای محمدصادق خان (که نخستین نمونه صوتی ساز سنتور به جا مانده از دوران قاجار متعلق به وی می‌باشد)،

حبیب سماع حضور وحبیب سماعی، در ابعاد، شمار خرک و چگونگی ساخت، بسیار نزدیک به سنتور امروزی است.

بررسی تاریخ گردش و تحول ساز سنتور نشان می‌دهد که این ساز طیف گسترده‌ای از سبک‌ها و مکاتب گوناگون را در

سدهٔ کنونی به خود اختصاص داده، به گونه‌ای که پس از یک بررسی اجمالی، می‌توان اذعان داشت حداقل ۱۵ سبک و

مکتب گوناگون و فعال در این عرصه شهره خاص و عام‌اند.

تنوع و جوراجوری چشمگیر مکاتب و سبک‌ها باعث تنوع در صدادهی ساز، تکنیک نوازندگی و چگونگی آهنگ‌سازی و

نغمه‌پردازی در سطوح گوناگون بوده‌است.

سنتور، یا آنچنان که استاد ابوالحسن خان صبا گاه می‌نوشت:

سنطور، در سال‌های پایانی عصر قاجار، سازی تقریباً فراموش شده و رو به نابودی بود.

سازهای اصلی، تار، تنبک و کمانچه بودند و دوره قاجار، در واقع «عصر تار» بود.

تعداد کمی سنتور می‌نواختند و تعداد کمتری نیز سنتور می‌ساختند و می‌آموختند.

گسترش در جهان: ( آموزش سنتور )

با اتکا به قدمت آثار کشف شده گمان این است

که این ساز از قلمرو ایران به کشورهای دیگر راه یافته و نام‌های مختلفی پیدا کرده‌است.

سنتور با اندک تفاوتی در شکل ظاهر و با نام‌های مختلف در شرق و غرب عالم وجود دارد.

این ساز را در کشور چین یان کین، دراروپای شرقی دالسی مر، در انگلستان باتر فلای‌ها، در آلمان و اتریش

مک پر،در هندوستان سنتور، در کامبوج فی و در آمریکا زیتر می‌نامند که هر کدام دارای وجه تشابهاتی هستند.

ساز سنتور در تعدادی از کشورها مانند ارمنستان و گرجستان نیز رایج هست.

همچنین سنتورهای عراقی –هندی- مصری و ترکی که بعضی از آنها حدود ۳۶۰ سیم دارند

 

ساختار ساز: ( آموزش سنتور )

 

این ساز از جعبه‌ای ذوزنقه‌ای شکل تشکیل شده که اضلاع آن عبارت‌اند از:

بلندترین ضلع، نزدیک به نوازنده و کوتاهترین ضلع و موازی با ضلع قبلی و دور از نوازنده و دو ضلع جانبی با طول برابر که

دو ضلع قبلی را به طور مورب قطع می‌کند.

ارتفاع سطوح جانبی ۸ تا ۱۰ سانتیمتر است.

جعبه سنتور مجوف است و تمام سطوح جعبه چوبی است.

بر روی سطوح فوقانی دو ردیف (معمولاً ۹تایی)خرک چوبی قرار دارد؛

ردیف راست نزدیک‌تر به کناره راست ساز است و ردیف چپ کمی بیشتر با کناره چپ فاصله دارد

(فاصله بین هر خرک ردیف چپ تا کناره چپ را «پشت خرک» می‌نامند).

از روی هر خرک چهار رشته سیم هم‌کوک عبور می‌کند ولی هر سیم به گوشی معینی پیچیده می‌شود.

گوشی‌ها در سطح جانبی راست کنار گذاشته شده‌اند.

سیم‌های سنتور به دو دسته «سفید» (زیر) و «زرد» (بم) تقسیم می‌شوند.

دسته سیم‌های سفید بر روی خرک‌های ردیف چپ و سیم‌های زرد بر روی خرک‌های ردیف راست به تناوب قرار گرفته‌اند.

طول قسمت جلوی خرک در سیم‌های سفید دو برابر طول آن در قسمت پشت خرک است

و می‌توان در پشت خرک نیز از سیم‌های سفید استفاده کرد

(صدای آن به نسبت عکس طول، یک اکتاو نسبت به صدای قسمت جلوی خرک بالاتر است).

همچنین هر سیم زرد، یک اکتاو بم‌تر از سیم سفید بلافاصله بعد از آن صدا می‌دهد.

ساز سنتور پیشتر با ۱۲ وتر سیم بم و ۱۲ وتر سیم زیر ساخته می‌شد و سنتور ۱۲ خرکینامیده می‌شد.

امروزه سنتور ۱۰ خرک و سنتور ۱۱ خرک و سنتور «لا کوک» نیز ساخته می‌شود.

سنتور ۱۱ خرک، سنتور چپ کوک نامیده می‌شود.

در واقع هر خرکی که به سنتور اضافه می‌شود صدای ساز یک پرده بم‌تر می‌گردد.

سنتور ۹ خرک رایج‌ترین نوع سنتور است که سنتور «سُل کوک» نامیده می‌شود

و نت‌های ردیف بر اساس آن نوشته شده‌اند. در سنتور ۹۹ خرک، چنانچه بر اساس راست کوک تنظیم شود،

به ترتیب سیم‌ها از پایین بر مبنای می-فا-سل کوک می‌شوند و برای اجرای گروهی و ارکستر مناسب است.

ساز سنتور برای استفاده در ارکستر دارای نقایصی است که برای رفع آنها چندی است

دو نوع سنتور یکی کروماتیک با افزایش ۷ خرک به خرک‌های معمولی و دیگری سنتور باس با صدای بم ساخته شده‌اند.

 

سنتور کروماتیک و سنتور کروماتیک بم: ( آموزش سنتور )

 

به منظور تکمیل فواصل کروماتیک بین اصوات و نیز به قصد تأمین اصوات بم، در حدود بیست سال اخیر

دو نوع سنتور با تعداد زیادتر خرک ساخته شده‌اند.

سنتور کروماتیک با همان میدان صدای سنتور معمولی ولی دارای خرک‌ها و اصوات کروماتیک بیشتر است.

میدان صدای سنتور کروماتیک بم یک فاصله پنجم بم‌تر از سنتور کروماتیک است

و وسعت آن سه اکتاو و نیم است. در دو نوع سنتور کروماتیک، هر صوت توسط سه رشته سیم هم‌کوک حاصل می‌شود.

به عبارت دیگر روی هر خرک سه سیم تکیه کرده‌است.

از هر دو سنتور کروماتیک و کروماتیک بم در حال حاضر تنها استفاده‌های هم‌نوازی می‌شود.

 

نوازندگی سنتور: ( آموزش سنتور )

 

نوازندگی سنتور بوسیله دو چوب نازک که به آنها «مضراب» گفته می‌شود، انجام می‌شود.

مضراب‌ها در گذشته بدون نمد بودند ولی اکنون بیش‌تر به مضراب‌ها نمد می‌چسبانند

که خود باعث لطیف‌تر شدن صدای سنتور می‌شود.

در اکثر اوقات، نوازنده باید با هر یک از مضراب‌ها، نت متفاوتی را اجرا کند

(به ویژه در برخی از چهارمضراب‌ها که بیش‌تر پایه قطعه با دست چپ و ملودی با دست راست اجرا می‌شود).

به همین دلیل نوازندگی این ساز علاوه بر چابکی دست‌ها،

به تمرکز ذهن نیز نیاز دارد که تنها با تمرین فراوان بدست می‌آید.

سنتور سازی است که اگر نوازنده بر آن چیره شود، می‌تواند بوسیله آن کارهای زیبا و ماندگاری بیافریند.

این ساز به خوبی توانایی تکنوازی و همنوازی را دارا می‌باشد.

برابر نیمهٔ عمر تمرین سنتورنوازان، به کوک کردن آن می‌گذرد.

چون ضربه‌های مداوممضراب روی سیم‌ها و تاثیر گذاری رطوبت و حرارت روی چوب و سیم‌ها کوک را به هم می‌زند

و ۷۲۲ سیم باید مرتب کوک یا هم خوان شود، از این رو سنتور، سازی شناخته می‌شود

که همراه با زیبایی، بسیاری از عوارض طبیعی می‌تواند روی صدا و کوک آن تاثیر بگذارد

و حتی نوازنده‌های کارکشته را برای یک کوک دلخواه ناکام می‌گذارد.

 

بهترین سنتورنوازان , از گذشته تا اکنون عبارتند از:

 

محمدصادق خان سرورالملک, علی اکبر خان شاهی,

حسن خان, حبیب سماع حضور, حبیب سماعی, حسین صبا,

حسین ملک, رضا ورزنده, منصور صارمی, فرامرز پایور, مجید نجاهی,

رضا شفیعیان , مجید كیانی , اسماعیل تهرانی , پرویز مشکاتیان , پشنگ کامکار , میلاد کیایی و اردوان کامکار


آموزشگاه موسیقی – بهترین آموزشگاه موسیقی – آموزشگاه موسیقی کودک – آموزشگاه موسیقی کودکان – آموزش پیانو – آموزش آواز –

آموزش گیتار – آموزش ویولن – ثبت نام کلاس موسیقی – ثبت نام کلاس موسیقی کودک – آموزشگاه موسیقی شرق تهران – کلاس موسیقی –

آموزش موسیقی کودک – آموزش موسیقی به کودکان – ثبت نام کلاس موسیقی برای کودکان – آموزشگاه موسیقی پیروزی –

بهترین آموزشگاه موسیقی در شرق تهران – استاد خانم آموزش موسیقی – آموزشگاه موسیقی برای خانم ها – آموزشگاه موسیقی بانوان –

آموزش سلفژ – آموزش صدا سازی – آموزش آواز پاپ – ثبت نام کلاس موسیقی در خیابان پیروزی – مدرس خانم موسیقی کودک –

آموزشگاه موسیقی کودک – آموزشگاه موسیقی کودکان – آموزشگاه موسیقی کودک پیروزی – برترین آموزشگاه موسیقی –

بهترین آموزشگاه موسیقی شرق تهران –

شناخت ادوات موسیقی

شناخت ادوات موسیقی

آشنایی با ساز های موسیقی

ساز وسیله ای برای بیان و اجرای موسیقی است ، به عبارتی دیگر هر وسیله ای که بتواند صوت موسیقی تولید کند « ساز » نامیده می شود .

برای شناختن ساز ها میبایست آنها را در دسته بندی های مختلف قرار داد .

الف : ساز هایی که تولید صوت در آنها توسط سیم ( زه ) صورت می گیرد .

این دسته خود به چند دسته کوچکتر تقسیم میشود.

1 – دسته ای که سیم به وسیله کشیدن زخمه زدن ، با انگشت یا مضراب تولید صوت می کند مانند :

تار ، سه تار ، تنبور ، گیتار ، عود ، رباب ، دیوان ، قانون ، تارینه Tarineh، و …

که به آن ساز های زهی زخمه ای می گویند .

2 – دسته ای که با کوبیدن به وسیله چکش مانندی بر روی سیم ،صوتی از آن حاصل می شود

مانند سنتور و … که به آن ساز های زهی کوبشی می گویند .

3 – دسته ای که سیم به وسیله کشیدن آرشه ، صوتی حاصل می کند .

مانند کمانچه،قیچک ،ویلن و… که به آن ساز های زهی آرشه ای گویند .

4- دسته ای که کوبیدن چکش روی سیم ، به وسیله ای مکانیکی انجام می گیرد.

مانند پیانو که به آن ساز های زهی شستی دار گویند.

ب : ساز هایی که صوت در آنها در نتیجه دمیدن هوا حاصل می شود .

مانند : نی ، سرنا ، کرنا ، دوزوله ، بالابال و… که به آن ساز های بادی گویند .

پ : ساز هایی که صوت در آنها در نتیجه کوبیدن حاصل می شود .

مانند : تنبک ، دف ، کوزه ، تمپو ،دایره ، دهل ، نقاره گورکه و … که به آن ساز های کوبه ای گویند .

شناخت ادوات موسیقی ، که در بالا معرفی شده است.

1)  ساز های مضرابی ( زهی – زخمه ای )

برای دیدن تصاویر بزرگتر بر روی آنها کلیک نمایید.

از چه زمانی تار،از روی سینه به روی پا گذاشته شد؟ تا زمان میرزاحسینقلی ومیرزاعبدالله تار، برروی سینه اجرا می شد و بتدریج از زمان وزیری و علی اکبر خان شهنازی و غلامحسین خان درویش ( درویش خان ) حدودا” [ 1300 ه – ش ] تار از روی سینه به روی پا گذاشته شد.

وزیری پیشگام گرفتن تار به طرز جدید بود.

نشسته روی صندلی ، پای راست روی یک چهارپایه کوچک (زیر پایی) تار روی ران راست و دسته افقی.

این طریقه رسمی هنرستان موسیقی است اما استادان و شاگردان هرکز آن را رعایت نمی کنند.

هر چند که بسیار علمی و راحت است .

عموما”پاها را روی هم می اندازند و در محافل خصوصی چهار زانو روی قالیچه می نشینند.

( تحقیق و برسی از کتاب سنت و تحول در موسیقی ایران – ژان دورینگ – ترجمه سودابه فضائلی –

انتشارات توس 1383 تهران

2)  ساز های مضرابی ( زهی – کوبه ای )   Santour

برای دیدن تصاویر بزرگتر بر روی آنها کلیک نمایید.

بعد از حبیب سماعی نوازنده سنتور ، هنرمند بزرگی چون استاد ابوالحسن صبا با شاگرد برجسته اش فرامرز پایور به این نتیجه میرسند که سنتور ، با مضراب ( لخت ) نواخته نشود .

و از مضراب نمد دار استفاده کنند.

البته ناگفته نماند که قبل از حبیب استادان بنام سنتور  مانند سرور الملک وسماع حضور (پدر حبیب ) هر از گاهی برای آرامش خاطر شنونده ، حوله نازکی روی سیمها می انداخته اند که در واقع کار همان مضراب نمد دار را انجام می داده .

که به نظر می رسد تنها راه منطقی وعملی،استفاده از مضراب نمددار باشد.

3)   ساز های زهی ( آرشه ای )   Kamancheh&Violon

برای دیدن تصاویر بزرگتر بر روی آنها کلیک نمایید.

چرا خرک کمانچه و قیچک مورب ( کج) گذاشته می شود ؟

بدلیل یکسان نبودن ضخامت سیم اول وسیم چهارم و فشار حاصله از آنها بر روی پوست (برای بالانس سیمها)

می بایست خرک طرف سیم ضخیم تر متمایل به چپ باشد که بواسطه آن طول سیم ، بلندتر از سیم نازک شده ،

در نتیجه فشار حاصله هر دو سیم بر روی پوست یکسان می شود.

ضمن آنکه اگر بجای پوست ،صفجه چوبی روی کمانچه و قیچک بود دیگر نیازی به مورب بودن خرک نبود.

متاسفانه به غلط بعضی ها کج بودن خرک را به دلیل مخروطی بودن دسته کمانچه وجای انگشت گذاری می داند !

4)  سازهای زهی (شستی دار )    Piyano

ت : ساز های بادی    Ney

در اهمیت مقام نایب اسدالله ( نوازنده نی ) همین بس که گفته بود:

من ( نی ) را از آغل گوسفندان بدربار پادشاه بردم .

  ث : سازهای ضربی ( کوبه ای )   Tonbak

چرا تنبک کاملترین ساز کوبه ای دنیاست ؟

چون تنبک تنها ساز ضربه ای دنیا است که نوازنده آن امکان استفاده کامل از تمام انگشتان ،یعنی استفاده تک به تک از ده انگشت ، دو دست خود را دارا می باشد .

شناخت ادوات موسیقی

شناخت-ادوات-موسیقی-آموزشگاه-موسیقی-شرق-تهران-آموزش-ثبت-نام-کلاس


آموزشگاه موسیقی – بهترین آموزشگاه موسیقی – آموزشگاه موسیقی کودک – آموزشگاه موسیقی کودکان – آموزش پیانو – آموزش آواز –

آموزش گیتار – آموزش ویولن – ثبت نام کلاس موسیقی – ثبت نام کلاس موسیقی کودک – آموزشگاه موسیقی شرق تهران – کلاس موسیقی –

آموزش موسیقی کودک – آموزش موسیقی به کودکان – ثبت نام کلاس موسیقی برای کودکان – آموزشگاه موسیقی پیروزی –

بهترین آموزشگاه موسیقی در شرق تهران – استاد خانم آموزش موسیقی – آموزشگاه موسیقی برای خانم ها – آموزشگاه موسیقی بانوان –

آموزش سلفژ – آموزش صدا سازی – آموزش آواز پاپ – ثبت نام کلاس موسیقی در خیابان پیروزی – مدرس خانم موسیقی کودک –

آموزشگاه موسیقی کودک – آموزشگاه موسیقی کودکان – آموزشگاه موسیقی کودک پیروزی – برترین آموزشگاه موسیقی –

بهترین آموزشگاه موسیقی شرق تهران –

سایت های آموزشگاه هیوا

آموزشگاه موسیقی هیوا : 33346200 (hivamusic.ir)

آدرس آموزشگاه موسیقی هیوا

خیابان پیروزی ، سه راه سلیمانیه ، روبروی پمپ بنزین ساختمان پویا ، پلاک ۷۵۶ ، طبقه چهارم

شماره تماس :

 

تماس-با-آموزشگاه-موسیقی-هیوا

آموزش نفس گیری در آواز و خوانندگی

افشین محسنی آموزش گیتار آواز صدا سازی

چرا تعداد خرک های سنتور از 12 به 9

آشنایی با سینتی سایزر